p-ISSN: 1305-4600
e-ISSN: 2792-0909
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
Başlangıç: 2005
Yayıncı: Dr. Serkan Yorgancılar

Çevre Kirlenmesinin Önlenmesinde ve Kirliliğin Ortadan kaldırılmasında Biyoteknolojinin Rolü

Çevre Kirlenmesinin Önlenmesinde ve Kirliliğin Ortadan kaldırılmasında Biyoteknolojinin Rolü

Article Sidebar

Bilge Kağan Şakacı
Nasıl Atıf Yapılır
Şakacı, B. K. (2013). Çevre Kirlenmesinin Önlenmesinde ve Kirliliğin Ortadan kaldırılmasında Biyoteknolojinin Rolü. Demokrasi Platformu, 9(34). Geliş tarihi gönderen https://www.demokrasiplatformu.com/dergi/article/view/208


Özet

Binlerce yıldır, insanlar farkında olmadan biyoteknolojiden yararlandı. Ekmek yapımında mayadan, yoğurt ve peynir yapımında sütün bakteriyle ekşitilmesinden faydalandı (Başağa ve Çetindamar 2000: 31-32).

Yaşam tarzına bağlı olarak kullanılan bu süreçler, temel biyolojik bilimlerde ortaya çıkan gelişmeler ve bunlara paralel teknolojik-bilimsel yeniliklerle daha kontrollü uygulanmaya başlanmıştır. Biyoteknoloji, 20. yüzyılın sonlarında ve 21. yüzyılın başlarında rekombinant DNA teknolojisi, genom bilimi gibi uygulamalarla daha hızlı bir ilerleme göstermiştir. Biyoteknolojinin gelişimine duyulan ihtiyacı, doğal kaynakların kullanımının sınırlı olması, doğal kaynaklardan izole edilen bir ürünün kontaminasyon riski taşıması, bazı hücrelerin büyük ölçekte üretiminin güç olması ve maliyet gibi faktörler arttırmıştır.

İlk defa biyoteknoloji terimini Karl Ereky kullanmıştır. Ereky biyoteknolojiyi, “biyoteknolojik sistemler yardımıyla hammaddelerin yeni ürünlere dönüştürüldüğü işlemlerdir" şeklinde tanımlamıştır. O zamanki biyoteknoloji uygulamaları için bu tanım yeterliydi. Çünkü biyoteknolojik sistemler hiçbir değişikliğe uğratılmadan kullanılmaktaydı. Ancak biyoteknolojinin kapsamı moleküler seviyede başlayan çalışmalarla genişleyerek bir çok açıdan farklı tanımlanan modern biyoteknoloji ortaya çıkmıştır (Hüseyin vd. 2013: 32).

Referanslar

Altunay, B. (2006) “Çevre Biyoteknolojisi", Sızıntı Dergisi, 28 (335), Aralık. (http://www.sizinti.com.tr/konular/ayrinti/cevre-biyoteknolojisi.html)

Başağa, H., D. Çetindamar. (2000) Uluslararası Rekabet Stratejileri: Biyoteknoloji, TÜSİAD: Rekabet Stratejileri Dizisi-7, TÜSİAD, İstanbul.

Başağa, H., D. Çetindamar. (2006) Uluslararası Rekabet Stratejileri: Türkiye'de Biyoteknoloji İşbirlikleri, TÜSİAD: Rekabet Stratejileri Dizisi-9, TÜSİAD, İstanbul

Biyolojik çeşitlilik Sözleşmesi 29/8/1996 tarihli ve 4177 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan "Biyolojik çeşitlilik Sözleşmesi"nin onaylanması, Resmi Gazete: 27 Aralık 1996 Sayı: 22860.

Biyolojik çeşitlilik Sözleşmesi Biyogüvenlik Cartagena Protokolü, Resmi Gazete: 11 Ağustos 2003, Sayı: 25196, Kanun: 17 Haziran 2003 tarih ve 4898 (www.tbbm.gov.tr/Files/cartagena.pdf)

Ceyhan, N., E. Esmeray. (2012) “Petrol Kirliliği ve Biyoremediasyon”, Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 5 (1), 95-101.

Çoban, A. vd., (2010) "Çevre Biyoteknolojisi Temelinde Genetik Yapısı Değiştirilmiş (Transgenik) Bitkilerle Artim”, KSÜ Mühendislik Bilimleri Dergisi, 13(1), 45-52.

Çoban, A.(2004) “Biyoteknoloji, Habermas ve Kendimiz Olmak”, Mülkiye, 242, Kış, 237-253.

Doğruel, S., F. G. Babuna. (2006) “Deri Endüstrisi Atiksuyu için Biyolojik Arıtma Sırasında Ozonlamanın Optimizasyonu”, İTÜ Dergisi, 16(1-3), 91-102.

Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013) 1 Temmuz 2006, Resmî Gazete Sayı: 26215.

DPT (2000) Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Biyoteknoloji ve Biyogüvenlik Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara.

Erbaş, H. (2008) Türkiye'de Biyoteknoloji ve Toplumsal Kesimler: Profesyoneller, Kentsel Tüketiciler, Köylüler, Ankara: Ankara Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü.

Erçetin, Ş. Ş. (1999) “Biyoteknoloji ve Değişen Dünya Düzeni ve Eğitim-1", Uygulamada Eğitim Yönetimi 18, 169-180.

Güler, N. (1997) “Atıksulardan Demir (Fel2)'in Biyoteknolojik Yöntemlerle Aritim Esaslar", Atatürk Üniversitesi Çevre Sorunları Araştırma Merkezi, 3, Mayıs, 1-3.

Ho, M. W. (1999) Genetik Mühendisliği (rüya mı kâbus mu?), Çeviren: Emral Çakmak, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

Hüseyin, A. vd., (2013) “Biyoteknoloji: Tanım ve Kapsam", Biyoteknoloji Sektörel İnovasyon Sistemi Kavramlar Dünyadan Örnekler Türkiye'de Durum ve Çıkarımlar, Editör: Mahmut Kiper, Ankara: TTGV, 3142.

İstanbul Biyoteknoloji ve Mekatronik Kümelenmesi. “Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına Ulusal Biyoteknoloji Stratejisi Önerisi”, ( http://www.ibmk .org. tr/kategoriler.php? kategorino=15) (Erişim Tarihi: 20.06.2013).

Kolankaya, N. (2000) “Biyoteknolojiye Bir Bakış: Dünya ve Türkiye”, içinde Küreselleşme Sürecinde Biyoteknoloji ve Biyogüvenlik Sempozyum Bildirileri (23-24 Ekim 2000), Ankara: T.C Çevre Bakanlığı, T.C Tanm ve Köyişleri Bakanlığı, Biyotek-Biyoteknoloji Derneği, 1-6.

Losey, J. E. vd., (1999) “Transgenic Pollen Harms Monarch Larvae", Nature 399,

Memiş, S. A. (2013) “Biyoekonomi”, Ankara: TTGV. (http://www.ttgv.org.tr/content/docs/ sarslanhan.pdf)

Mercimek, H. A. (2007) “Trametes Versicolor'ın Tekstil Boyalannın Gideriminde Kullanım Olanaklanı", Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.

OECD.

http://www.oecd.org/redirect/sti/biotech/kevbiotechnologyindicators. htm)

Özgen, M. vd. (2005) “Tarım Teknolojilerinde Yeni Yaklaşımlar ve Uygulamalar: Bitki Biyoteknolojisi”, Türkiye Ziraat Mühendisliği 6. Teknik Kongresi, Ankara, 315-346.

Özgen, Ö. vd. (2007) Tüketiciler ve Modem Biyoteknoloji: Model Yaklaşımlar, Ankara: Ankara Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü.

Şakacı, B.K. (2007) “Türkiye'de Biyoteknoloji Sektörü”, Karınca Kooperatif Postası, 72, 850, 19-30.

T.C.Sağlık Bakanlığı Stratejik Plan, (2012) 2013-2017.

TTGV. (2013) “Biyoteknoloji Sektörel İnovasyon Sistemi Kavramlar Dünyadan Örnekler Türkiye'de Durum ve Çıkanımlar”, Biyoteknoloji Sektörel İnovasyon Sistemi Başarılı Uygulamalardaki Ortak Bulgular ve Türkiye Çalıştayı, 23 Kasım 2012, Editör: Mahmut Kiper, Ankara: TTGV, 216-229.

Turkish Biotech Database. (https://www.biotechgate.com/tur/info/info.php) Tübitak, (2004)

Ulusal Bilim ve Teknoloji Politikalan 2003-2023 Strateji Belgesi.

Wansing, B., J. Kim. (2001) “The Consumer Marketing of Biotechnology”, Journal of Commercial Biotechnology, 7(3), 249-259.

www.gidahareketi.org/NewsPrint.aspx?Id=431&ModuleName=haberleri www.sozluk.net/

http://www.tpe.gov.tr/portal/default2.jsp?sayfa=136 www.tdk.gov.tr

Xue, D., C. Tisdell. (1999) “Safety and Socio-Economic Issues Raised by Modern Biotechnology”, Economy, Ecology and The Environment, Working Paper No.36, The University of Quennsland, 1-13.

Article Details